جواب آزمایش کولپوسکوپی تصویری دقیق از وضعیت سلولهای دهانه رحم ارائه میکند. گاهی در تست پاپ اسمیر مواردی مشکوک دیده میشود که علت آن وجود سلولهای غیرعادی است. در واقع، کولپوسکوپی دید واضحی به متخصص میدهد تا درصورت لزوم، نمونهبرداری انجام دهد و در مرحله بعد، مسیر رصد یا درمان مناسبتر انتخاب شود. از هر 10 مورد کولپوسکوپی، در حدود 4 مورد نتیجه طبیعی دارد. این به آن معناست که هیچ قسمتی از دهانه رحم تغییرات جدی نشان نداده است. در مقابل، حدود 6 مورد ممکن است درجاتی از سلولهای غیرعادی وجود داشته باشد.
معنی CIN در جواب آزمایش کولپوسکوپی
گاهی ممکن است در پاسخ بیوپسی یا گزارش کولپوسکوپی رحم با عبارت CIN روبهرو شوید. این عبارت مخفف «نئوپلازی دروناپیتلیال دهانه رحم» است. به زبان ساده، نشان میدهد که سلولهای دهانه رحم دچار تغییرات اولیه پیشسرطانی شدهاند. این تغییرات را معمولا در سه درجه مختلف میتوان مشاهده کرد:
- CIN1: در این مرحله، حدود یکسوم لایه سطحی دهانه رحم درگیر سلولهای غیرطبیعی است. درصدی از این تغییرات (حدود 60 تا 85 درصد) ممکن است خودبهخود از بین بروند. پس بسیاری از افراد در این درجه نیازی به اقدامهای تهاجمی ندارند. معمولا بین 15 تا 40 درصد از موارد CIN1 ممکن است به مراحل بالاتر تبدیل شود. برای اطمینان از کنترل آن، پزشک معمولاً تست پاپ اسمیر دورهای و پیگیریهای منظم را درخواست میکند.
- CIN2: در این مرحله، دوسوم لایه سطحی گرفتار سلولهای غیرطبیعی است. درصد بیشتری از افراد مبتلا به CIN2، اگر مراقبت نشوند، احتمال دارد به سرطان دهانه رحم نزدیک شوند. در نتیجه، پزشک گاهی رفع بافت مشکوک را پیشنهاد میدهد. روشهای مختلفی مثل برداشتن ناحیه غیرطبیعی با حلقه الکتریکی (LEEP) یا درمانهای دیگر وجود دارد که بسته به شرایط شخصی و سن بیمار تعیین میشود.
- CIN3: در این مرحله کل ضخامت لایه سطحی دهانه رحم دچار سلولهای غیرطبیعی شده است. به این وضعیت، مرحله پیشرفتهتر تغییرات سلولی میگویند که بیشترین احتمال تبدیل به سرطان دهانه رحم را دارد. در چنین شرایطی، پزشک اقدامهای لازم را برای حذف این سلولها انجام میدهد. عدم رسیدگی، درصد خطر را بالا میبرد.
بیشتر بخوانید: مراقبت های بعد از کولپوسکوپی
مفهوم CGIN در جواب آزمایش کولپوسکوپی
مورد دیگری که در برخی گزارشها دیده میشود، CGIN است که به معنای نئوپلازی غددی دهانه رحم است.این تغییرات در بخش غددی دهانه رحم رخ میدهد و پدیدآورنده رشد غیرعادی سلولها در کانال گردنی رحم است.تشخیص CGIN دشوارتر از CIN است؛ چون این سلولها در عمق بیشتری قرار دارند.
اگر CGIN هم تشخیص داده شود، مراحل پیگیری جدیتر خواهد بود و چون احتمال تبدیل آن به سرطان غددی دهانه رحم وجود دارد، پزشک ممکن است روشهای برداشتن بافت یا سایر درمانهای لازم را پیشنهاد کند.
نتایج نرمال در کولپوسکوپی
گاه شخصی با نتیجه غربالگری اولیه مشکوک روبهرو میشود، اما در کولپوسکوپی و بیوپسی مشخص میشود یکی از دلایل بیرونی بوده و خبری از تغییرات سلولی جدی نیست. در چنین وضعیتی، به بیمار اطلاع داده میشود که مشکل حاد وجود ندارد و طبق روال معمول، تست پاپ اسمیر یا غربالگری آینده در فاصله زمانی خاص (سه یا پنج سال بعد) انجام خواهد شد.
بیشتر بخوانید: زگیل تناسلی
نتایج غیرطبیعی در کولپوسکوپی
اگر در نتیجه کولپوسکوپی اعلام شود که تغییرات غیر عادی وجود دارد، نباید وحشت کرد. منظور اصلی این است که در سلولها اختلالاتی دیده شده که امکان دارد به مرور وخیمتر شود. بنابراین، پزشک بر اساس نوع و درجه تغییرات، روشهای درمانی دلخواه را تجویز میکند.
این تغییرات ممکن است CIN1، CIN2، CIN3 یا CGIN باشند. همچنین ممکن است در پاسخ، واژگان دیگری مانند کویلو سیتوز (Koilocytosis) یا آتیپی دیده شود که نشان میدهد سلولها (اغلب در اثر انواع پرخطر ویروس HPV) از حالت طبیعی خارج شدهاند.
در موارد بسیار کم، جواب نهایی بیوپسی دهانه رحم نمایان میکند سرطان تشخیص داده شده است. در این حالت، بیمار جهت ادامه کار به متخصص باتجربه سرطان زنان ارجاع میشود تا بررسی و درمانهای جامع انجام شود. البته این اتفاق در قیاس با موارد پیشسرطانی، درصد پایینی را تشکیل میدهد. انجمن زنان همواره بر این موضوع تاکید داشته است که تشخیص زودهنگام کلید جلوگیری از پیشرفت سلولهای خطرناک به مراحل وخیمتر در آینده است.
کولپوسکوپی غیرطبیعی به معنای سرطان است؟
خیر. گزارش نشان میدهد سلولهایی متفاوت از معمول شناسایی شده است. اما نباید گمان کنیم هر تغییری، حتما به سرطان واقعی ختم میشود. بسیاری از اوقات چنین تغییراتی با یک برنامه پیگیری دقیق یا مداخله ساده، برطرف میشوند.
اگر تغییری جدیتر باشد، احتمال دارد پزشک اقداماتی مانند برداشتن بخش مشکوک را انجام دهد تا جلوی رشد سلول مشکوک گرفته شود. روشهایی مثل کرایوتراپی، حلقه الکتروسرجیکال (LEEP)، لیزر یا مخروطبرداری (Cone Biopsy) بیشتر مورد استفاده قرار میگیرند.
نقش ویروس HPV در جواب کولپوسکوپی
در بخش زیادی از تغییرات مرتبط با دهانه رحم، ویروس HPV (پاپیلومای انسانی) پای اصلی ماجرا است. برخی از انواع پرخطر این ویروس (مانند تیپ 16 یا 18) میتوانند ساختار سلولی را از حالت طبیعی به سمت تغییر مشکوک پیش ببرند.
وقتی جواب کولپوسکوپی همراه با گزارش مثبت HPV باشد، پزشک ممکن است بخواهد هر چه سریعتر ارزیابیهای بیشتر را تکرار کند یا درمان شروع شود.در صورت مشاهده تیپهای خاص ویروس (مانند 31، 45، 58 و غیره) که پرخطر هستند، مدیریت دقیق سلولهای دهانه رحم اهمیت بسیاری پیدا میکند.
مدت زمان انتظار برای جواب آزمایش کولپوسکوپی
پس از کولپوسکوپی و نمونهبرداری، معمولا بین 4 تا 8 هفته زمان لازم است تا نتایج بررسی پاتولوژی آماده شود. در این مدت، اگر دچار لکهبینی مختصر شدید یا اندکی درد در ناحیه زیر شکم داشتید، ممکن است ناشی از روند نمونهبرداری باشد. در صورتی که علایم شدید یا تب و ترشحات غیرطبیعی داشتید، بهتر است به پزشک اطلاع دهید.
بررسی نهایی جواب آزمایش کولپوسکوپی
در صورتی که نتیجه کولپوسکوپی شما طبیعی است، کافی است روند غربالگری منظم خود را طبق برنامه ادامه دهید. اگر پاسختان غیرعادی بود، جای نگرانی نیست اما ارزیابیهای تکمیلی یا حذف بخش ناسالم سلولی میتواند از آسیبهای بعدی جلوگیری کند.
متخصص زنان، بر اساس سن، سابقه خانوادگی و درجه تغییرات سلولی، طرح مراقبتی خاصی را مشخص میکند. این کار معمولا شامل آزمایش پاپ اسمیر در فواصل زمانی معین یا درمانهای موضعی خواهد بود. انجمن زنان توصیه میکند که غربالگری زنان در تمام گروههای سنی جدی گرفته شود تا اگر تغییری رخ داد، هرچه زودتر اقدامات مناسب صورت گیرد.
سوالات متداول
- نتیجه گزارش من «CIN1» است. آیا حتما نیاز به درمان دارم؟
اگر درصد کمی از سلولهای دهانه رحم غیرعادی باشند، ممکن است فقط تحت نظر باشید و طی چند ماه آلوده بودن سلولها کاهش یابد. پزشک معمولاً تکرار تستها یا پیگیری دورهای را پیشنهاد میکند تا روند بهبود ارزیابی شود.
- در جواب آزمایش، لغت CGIN نوشته شده است. این چقدر جدی است؟
CGIN نشان میدهد تغییراتی در بخش غددی دهانه رحم مشاهده شده است. چون این نوع سلولها در عمق کانال دهانه رحم قرار دارند، روند درمان و پیگیری آن دقیقتر خواهد بود. بسته به وسعت درگیری، احتمال دارد روشهای برداشتن بافت پیشنهاد شود.
- اگر نتیجه نهایی سرطان دهانه رحم باشد، چه کار باید انجام داد؟
در صورت تشخیص سرطان، معمولا به متخصص زنان و تیمی از همکاران ارجاع داده میشوید. درمان ممکن است شامل جراحی پیشرفته، رادیوتراپی یا شیمیدرمانی باشد. بسیاری از بیماران با تشخیص زودرس بهبود خوبی داشتهاند. انجمن زنان روی اهمیت تشخیص سریع تأکید دارد تا در مراحل اولیه، روندهای درمانی انجام شوند.