زگیل تناسلی یکی از رایجترین عفونتهای مقاربتی است که توسط ویروس HPV یا ویروس پاپیلومای انسانی گفته میشود. این بیماری، به شکل زائدههای گوشتی کوچک یا برجستگیهایی روی ناحیه تناسلی ظاهر میشود و در برخی موارد، به مرور زمان بزرگتر میشود یا تعدادشان افزایش مییابد. در ادامه، با علت ایجاد زگیل تناسلی، علائم، روشهای درمان و راههای پیشگیری از آن بیشتر آشنا خواهیم شد.
زگیل تناسلی چیست؟
زگیل تناسلی، یک نوع عفونت ویروسی است که به شکل زائدههای کوچک، برجسته و گاهی به رنگ صورتی یا خاکی روی پوست ناحیه تناسلی، مقعد و در برخی موارد در دهان و گلو ظاهر میشود. زگیل تناسلی هم در زنان و هم در مردان دیده میشود و میتواند از طریق تماس مستقیم پوستی، منتقل شود.
بیشتر بخوانید: کولپوسکوپی رحم
علت ایجاد زگیل تناسلی
ویروس زگیل تناسلی یا HPV بیش از ۱۰۰ نوع مختلف دارد که برخی از آنها باعث ایجاد زگیلهای تناسلی میشوند، در حالی که دیگر انواع آن، خطرناک هستند و منجر به سرطانهایی مثل سرطان دهانه رحم، آلت تناسلی یا مقعد میشوند.
این زگیلها بیضرر هستند و در بسیاری از موارد خود به خود از بین میروند، اما زگیل بعضی از افراد، به درمان نیاز دارد. زگیل تناسلی از طریق تماس مستقیم پوستی، به ویژه در حین رابطه جنسی، منتقل میشود و حتی افراد بدون علائم، ممکن است ناقل ویروس باشند.
علائم زگیل تناسلی
زگیل تناسلی، در ابتدا، ممکن است علائم خاصی نداشته باشد و بسیاری از افراد حتی از وجود آن آگاه نشوند، زیرا گاهی، این زگیلها بسیار کوچک و بدون درد هستند. اما وقتی که علائم ظاهر میشود، به صورت زائدههای گوشتی، برجسته و نرم روی ناحیه تناسلی، مقعد یا حتی در داخل دهان و گلو بروز میکنند. اندازه این زگیلها، از چند میلیمتر تا چند سانتیمتر متغیر است.
در برخی افراد، زگیلها به صورت تکی یا گروهی ظاهر میشوند و به شکل خوشههای گل کلمی هستند. علاوه بر زگیلهای ظاهری، در برخی افراد، علائمی مثل خارش، سوزش یا خونریزی در قسمت واژن ایجاد میشود. در برخی موارد، علائم زگیل تناسلی به قدری خفیف است که بیمار تا مدتها از آن بی خبر باشد، به همین دلیل تشخیص زود هنگام و درمان مناسب اهمیت زیادی دارد.
بیشتر بخوانید: مراقبت های بعد از کولپوسکوپی رحم
راههای انتقال زگیل تناسلی
زگیل تناسلی، عمدتا از طریق تماس مستقیم پوستی، به ویژه در حین رابطه جنسی منتقل میشود. این ویروس، به راحتی از فرد آلوده به فرد دیگر منتقل میشود. علاوه بر رابطه جنسی واژنی، این ویروس، از آنجایی که میتواند در صورت نداشتن علائم قابل مشاهده یا زگیلهای آشکار، به بدن دیگری منتقل شود، بسیاری از افراد بدون آگاهی از وضعیت خود، آن را به دیگران منتقل میکنند.
همچنین، تماس با لباسهای آلوده یا وسایلی که به طور مستقیم با نواحی تناسلی تماس داشتهاند، خطر انتقال ویروس را افزایش میدهند، هرچند این روش انتقال، نادرتر است. با توجه به اینکه ویروس مدت زمان زیادی در محیط زنده نمیماند این روش انتقال ثابت شده نیست.
تشخیص زگیل تناسلی
تشخیص زگیل تناسلی، از طریق معاینه بالینی توسط پزشک انجام میشود. در این فرایند، پزشک، نواحی تناسلی، مقعد یا سایر نواحی که زگیل تناسلی در آنها ظاهر شده باشد را معاینه میکند. زگیلها بهطور معمول به راحتی قابل شناسایی هستند. زیرا به شکل زائدههای کوچک، برجسته و نرم، ظاهر میشوند.اگر پزشک به وجود ویروس hpv شک داشته باشد، از تستهای اضافی مثل پاپ اسمیر در زنان یا تستهای DNA HPV استفاده میکند.
پیشگیری از زگیل تناسلی
یکی از مهمترین روشهای پیشگیری، استفاده از واکسن HPV است که، از ابتلا به برخی از انواع ویروسهایی که باعث زگیل تناسلی و سرطانهای مرتبط میشوند، جلوگیری میکند. این واکسن، در سنین نوجوانی و قبل از شروع روابط جنسی توصیه میشود، اما در بزرگسالان هم مفید است. علاوه بر واکسن، استفاده از کاندوم در طول رابطه جنسی، به ویژه در روابط جنسی با شرکای متعدد، خطر انتقال ویروس را کاهش میدهد، هرچند که این روش 100 درصد ایمن نیست.
زیرا HPV از طریق تماس پوست به پوست، منتقل میشود. همچنین، به حداقل رساندن تعداد شرکای جنسی و داشتن رابطه جنسی با یک شریک ثابت و سالم، خطر ابتلا به زگیل تناسلی را کمتر میکند. شایان به ذکر است که آگاهی از علائم و انجام معاینات دورهای، به ویژه برای زنان، مثل پاپ اسمیر، در تشخیص زودهنگام ویروس و جلوگیری از گسترش آن اثر گذار است.
سوالات متداول
آیا زگیل تناسلی درمان دارد؟
بله، درمانهایی مانند کرایوتراپی (منجمد کردن زگیلها)، لیزر درمانی، برداشت جراحی و استفاده از داروهای موضعی برای درمان زگیل تناسلی وجود دارند. با این حال، در برخی موارد، زگیلها، خود به خود از بین بروند.
آیا زگیل تناسلی باعث سرطان میشود؟
برخی از انواع ویروس HPV، باعث ایجاد سرطانهای مرتبط با دستگاه تناسلی، مثل سرطان دهانه رحم، آلت تناسلی یا مقعد میشوند. این ویروسها، خطرناکترین انواع HPV هستند.
چه مدت بعد از ابتلا به HPV میتوان زگیل تناسلی را مشاهده کرد؟
بعد از تماس با ویروس، چند هفته تا چند ماه طول میکشد تا زگیلها ظاهر شوند. در برخی افراد، سالها طول میکشد و در برخی دیگر اصلا، علائم بروز نمیکند.
آیا واکسن HPV برای پیشگیری از زگیل تناسلی مفید است؟
بله، واکسن HPV، از ابتلا به انواع خاص ویروسهایی که باعث زگیل تناسلی و سرطانهای مرتبط میشوند، پیشگیری میکند.
سخن آخر
بسیاری از افراد ممکن است ناقل ویروس باشند اما هیچ علامتی نداشته باشند، که این موضوع باعث میشود انتقال بیماری بدون آگاهی فرد صورت بگیرد. اگرچه زگیلهای تناسلی، خطر جانی ندارند، اما برخی از انواع ویروس HPV، منجر به مشکلات جدیتری مثل سرطان دهانه رحم یا سایر سرطانهای مرتبط با دستگاه تناسلی میشوند. به همین دلیل، آگاهی از راههای پیشگیری، تشخیص بهموقع و روشهای درمانی برای کنترل این بیماری، اهمیت زیادی دارد.