سرطان پستان؛ رایج‌ترین سرطان در میان خانم‌ها

سرطان پستان؛ رایج‌ترین سرطان در میان خانم‌ها

دومین سرطانی که در میان بانوان جهان رایج است و در صورت تشخیص به موقع، شانس درمان دارد؛ سرطان پستان است. از این رو، با وجود این که اکثر بانوان جهان به این بیماری مبتلا می‌شوند، آنها قادر هستند اقدام به درمان این نوع سرطان نمایند. این سرطان از یک سلول آغاز شده و سریع رشد می‌کند و می‌تواند به سایر قسمت‌های بدن هم، منتقل شود.

سرطان معمولا با علائم خاصی بروز می‌کند و در صورت مشاهده هر یک از علائم و نشانه‌های آن، باید آن را جدی گرفت و به پزشک مراجعه کرد. اگر علائم مشاهده ‌شده نادیده گرفته شود، ممکن است باعث متاستاز یا انتقال به سایر بخش‌های بدن شود؛ که در این صورت می‌تواند خطرناک باشد.

علل و عوامل متفاوتی می‌توانند در ایجاد بیماری سرطان پستان نقش داشته باشند. از این عوامل می‌توان به نقش وراثت، افزایش سن (به ویژه بالای 35 سال)، شروع قاعدگی قبل از سن 12 سالگی، یائسگی زودهنگام و یا دیرهنگام، چاقی بیش از اندازه، عدم حاملگی یا ناباروی و … اشاره نمود.

به طور کلی سرطان سینه در اثر به وجود آمدن تومور ایجاد می‌شود، که تومور به دلیل تغییر در چرخه تولید سلول و افزایش کنترل‌ نشده تکثیر آن به وجود می‌آید. این بیماری یک بیماری واحد نیست و انواع مختلفی دارد و همچنین می‌تواند از قسمت‌های دیگر بدن نیز، شروع شود.

انواع مختلف سرطان سینه

بسیاری از افراد فکر می‌کنند که سرطان پستان فقط به یک شکل رخ می‌دهد و انواعی ندارد. اما باید گفت که سرطان سینه با توجه به محل تشکیل توده در سینه و همچنین نوع خوش‌خیم یا بدخیم بودن، به انواع مختلفی تقسیم می‌شود. نوع شایع و مهم آن شامل کارسینوم واکتال تهاجمی و کارسینوم لوبلار تهاجمی می‌شود.

در رابطه با کارسینوم واکتال تهاجمی می‌توان این گونه توضیح داد که؛ در مجاری حمل شیر تا نوک سینه ایجاد می‌شود و این ناحیه را درگیر می‌کند. در پی این سرطان، معمولا علائم چندانی بروز نمی‌کند و می‌تواند باعث ایجاد توده شود. با این‌حال این سرطان با خروج ترشحاتی از نوک پستان مشخص می‌شود. راه تشخیص آن نیز انجام ماموگرافی خواهد بود.

همانطور که گفته شد کارسینوم لوبلار تهاجمی از دیگر نمونه‌های شایع سرطان پستان است. این سرطان در غددی که مسئول تولید شیر هستند ایجاد می‌شود ولی می‌تواند اغلب هیچ علائمی نداشته باشد. باید توجه کرد که این نوع سرطان با ماموگرافی قابل تشخیص نیست و تنها از طریق نمونه‌برداری می‌توان آن را تشخیص داد.

همچنین می‌توان از انواع دیگر سرطان در این ناحیه، به سرطان سینه از نوع التهابی، سرطان سینه متاستاتیک، پاپیلاری سینه و سه‌گانه اشاره نمود که نسبت به دو نوع قبلی کمتر شایع هستند. همچنین سرطان سینه به دو نوع خوش‌خیم و بدخیم تقسیم می‌شود. لازم است برای تشخیص نوع سرطان، حتما به پزشک متخصص زنان مراجعه نمود و تحت نظر ایشان، آزمایشات لازم را انجام داد.

علائم سرطان پستان

معمولا اکثر بیماری‌ها به دلیل علائمی که از خود نشان می‌دهند، تشخیص داده می‌شوند؛ سرطان پستان نیز علائمی را به همراه دارد. با این حال ممکن است در برخی از افراد علامتی ظاهر نشود و با یکدیگر متفاوت باشند. به طور کلی این بیماری چند علائم شایع دارد که شامل موارد زیر می‌شود:

• از مهم‌ترین علائم سرطان سینه زنان، احساس یک توده درون سینه و حتی گاهی زیر بغل
• متفاوت بودن سایز دو سینه
• تغییر یافتن شکل پستان‌ها و مشاهده تورفتگی و یا برآمدگی در نوک سینه
• خروج ترشحات مایع و چرک و خون از نوک سینه
• از دیگر علائم مهم سرطان پستان، تغییر پوست سینه به صورت پوست پرتقالی شدن
• بروز تغییراتی در رنگ و اندازه نوک سینه
• احساس درد در سینه
• بروز خارش و سوزش در نوک سینه
• پوسته پوسته شدن قسمت نوک سینه

باید توجه نمود که وجود این علائم ممکن است نشانه بیماری دیگری باشد و قطعا مربوط به سرطان نخواهد بود. به طور مثال وجود توده در سینه همیشه نشانه سرطان سینه نیست و باید برای تشخیص بهتر و قطعی‌تر به پزشک مراجعه کرد؛ چراکه در اکثر مواقع ممکن است کیست یا توده خوش‌خیم باشد.

علل و عوامل موثر در ابتلا به سرطان در ناحیه سینه

مبتلا شدن به سرطان پستان به عوامل مختلفی بستگی دارد که با دانستن آن‌ها می‌توان در پیشگیری از ابتلا به این بیماری، کمک کرد. با این حال علت سرطان سینه زنان به طور دقیق مطرح نشده و پزشکان در پی یافتن علل موثر در ابتلا به آن هستند.

برخی از عواملی که در بروز این نوع سرطان می‌توانند نقش داشته باشند، شامل وارثت، یائسگی زودهنگام و یا دیرهنگام، شروع قاعدگی زودرس قبل از 12 سالگی، سن حاملگی بالا و باردار نشدن می‌شوند. هر کدام از این موارد ممکن است منجر به سرطان در بانوان شوند.

همچنین ممکن است شانس ابتلا به سرطان پستان در بانوان در اثر مصرف قرص‌های ضدبارداری و استروژنی افزایش یابد. عوامل دیگری ممکن است در ایجاد این بیماری نقش داشته باشند؛ که شامل چاقی، رژیم غذایی پرچرب، مصرف الکل و سیگار، وجود سموم در محیط و قرار گرفتن در معرض عکسبرداری‌های رادیولوژی در سنین پایین است.

راه‌های تشخیص سرطان در پستان

آغاز رشد سرطان پستان با سایر انواع سرطان‌ها در نواحی مختلف، متفاوت است. این بیماری به علت اینکه در مراحل اولیه معمولا علائمی ایجاد نمی‌کند و در مراحل پیشرفته نیز علائم واضحی ندارد، برای تشخیص زودهنگام دشوار است. با این حال روش‌هایی وجود دارند که به تشخیص سرطان سینه کمک می‌کنند.

خودآزمایی یا معاینه سرطان سینه از تکنیک‌های مهم در تشخیص این بیماری است. به طوری که از این طریق تشخیص زودهنگام سرطان برای بیماران امکان‌پذیر است. این اقدامات کنترلی باید ماهی یک بار توسط خانم‌های بالای 20 سال انجام شود. به این صورت که باید 4-5 روز بعد از پایان سیکل قاعدگی معاینه شوند.

معاینه باید با دقت انجام شود؛ به طوری که در نور کافی اطراف و زیر سینه‌ها، نوک سینه‌ها و حتی زیر بغل با دست و به صورت چشمی و بالاتنه با حالت برهنه بررسی شود. سینه‌ها باید از نظر هرگونه مشکل در اندازه، تقارن، رنگ، افتادگی نوک سینه و حالت پوست سینه معاینه شوند.

تست‌های دیگری نیز در تشخیص سرطان پستان می‌توانند موثر باشند. به طور مثال اگر پزشک علائمی از سرطان مشاهده کرد، برای اطمینان از تست‌های تشخیصی استفاده خواهد کرد. تست‌هایی که در تشخیص سرطان سینه نقش دارند شامل ماموگرافی، سونوگرافی پستان یا اولتراسوند سینه، MRI سینه و بیوپسی یا نمونه‌برداری است.

روش‌های درمان مبتلایان به سرطان سینه

پس از تشخیص پزشک در رابطه با سرطان پستان، روند درمان آغاز خواهد شد. درمان‌های متنوعی را می‌توان برای کاهش علائم سرطان استفاده کرد؛ که بسته به نوع سرطان و میزان پیشروی آن انتخاب می‌شوند. باید توجه کرد که هرچه زودتر بیماری تشخیص داده شود، درمان راحت‌تر خواهد بود.

برای درمان سرطان می‌توان از شیوه‌های مختلف همچون جراحی، شیمی‌درمانی، هورمون‌درمانی، زیست‌درمانی یا درمان بیولوژیک و پرتودرمانی استفاده نمود. انجام هریک از این روش‌ها برای هر فردی با فرد دیگر متفاوت خواهد بود.

شیمی‌درمانی و پرتو‌درمانی که از روش‌های درمانی شایع در سرطان پستان هستند، اغلب برای همه بیماران انجام می‎شوند. در شیمی‌درمانی از داروهای خوراکی و تزریقی استفاده می‌شود تا سلول‌های سرطانی از بین بروند و توده سرطانی کاهش یابد. همچنین در اثر پرتوهایی مانند اشعه ایکس در پرتودرمانی سلول‌های سرطانی کشته می‌شوند.

در روش هورمون‌درمانی از رسیدن هورمون‌های زنانه به سلول‌ها جلوگیری می‌شود. در زیست‌درمانی نیز، سعی می‌شود تا سیستم ایمنی فرد تقویت شود که بتواند بر سلول‌های سرطانی غلبه کند. در نهایت نیز، باید به جراحی سرطان سینه زنان به عنوان یکی از شیوه‌های درمان این بیماری یاد کرد، که برای بسیاری از بیماران مناسب بوده و قابلیت انجام دارد.

جمع بندی

سرطان پستان یکی از شایع‌ترین بیماری‌ها است که اکثر زنان در جهان، به آن مبتلا می‌شوند. در بروز این بیماری عوامل مختلفی ممکن است اثرگذار باشد. همچنین این بیماری اغلب مواقع در مراحل اولیه علائمی به وجود نمی‌آورد ولی در مراحل پیشرفته با کمک روش‌های تشخیصی قابل تشخیص است. روش‌های درمانی متنوعی نیز برای درمان این بیماری وجود دارد. مهم‌ترین عامل در درمان این بیماری تشخیص زودهنگام آن است.

پس می‌توان گفت که کسب آگاهی در ارتباط با عوامل موثر و علائم درگیری آن، می‌تواند به افراد کمک کند که این بیماری را زودتر تشخیص داده و برای درمان هرچه سریع‌تر آن اقدام کنند. به طور کلی افراد باید چکاپ منظم داشته باشند چراکه این کار بهترین راه مقابله با سرطان سینه خواهد بود. در کلینیک‌ها و مطب‌های پزشکان زن، نه تنها می‌تواند خدمات لازم در این زمینه را دریافت کرد، بلکه می‌تواند اقدام به درمان نازایی با روش IVF، کنترل مشکل دیابت بارداری و … نیز نمود.

از این رو افرادی که با چنین مشکلاتی مواجه می‌شوند، باید حتما به پزشک متخصص زنان و زایمان و نازایی مراجعه کنند. سپس زیر نظر ایشان، بررسی‌ها و آزمایشات لازم را انجام داده و در صورت مشاهده هرگونه مشکلی، در سریع‌ترین زمان ممکن اقدام به درمان بیماری خود نمایند.

سوالات متداول

1. آیا امکان ابتلا به سرطان سینه در بارداری و شیردهی وجود دارد؟

احتمال ابتلا به سرطان پستان در بارداری بسیار کم است؛ با این‌حال ممکن است در دوران بارداری سینه‌ها به دلیل ترشح هورمون‌ها کمی بزرگ‌تر شوند و تشخیص توده در آنها دشوارتر شود. اقدام به ماموگرافی نیز برای جنین خطرناک است و تنها راه تشخیص آن بیوپسی است. معمولا درمان با توجه به تشخیص پزشک به بعد از بارداری موکول می‌شود.

2. راه‌های پیشگیری از سرطان سینه کدامند؟

پیشگیری از سرطان به مراتب از درمان آن بهتر است. برای پیشگری از آن می‌توان به اقداماتی چون چکاپ زنان بالای 40 سال، خودآزمایی در هر ماه، انجام ورزش و تحرک بدنی، استفاده از غذاهای پرفیبر، عدم مصرف الکل و سیگار، عدم تعویق در بارداری، تغذیه نوزاد با شیر خود و استفاده از سوتین‌های مناسب و راحت؛ اشاره نمود.

3. آیا سرطان پستان تنها در زنان دیده می‌شود؟

خیر، ابتلا به سرطان سینه در مردان نیز دیده می‌شود، اما احتمال ابتلا به آن در زنان بیشتر است. در واقع شانس درگیری مردان با سرطان سینه حدود یک درصد است. علائم ناشی از ابتلا به این بیماری در مردان به صورت احساس توده، تورم، قرمزی، سوزش، خارش و تغییر رنگ پوست پستان بروز می‌کند.

4. آیا درمان گیاهی در سرطان سینه موثر است؟

چنین درمان‌هایی یقینا باعث درمان سرطان نمی‌شوند. این درمان‌ها در واقع یک عامل پیشگیرانه برای بعد از عمل جراحی به حساب می‌آیند. مواد گیاهی همچون سویا، کلم، برنج قهوه‌ای و … می‌توانند موثر باشند.

5. تفاوت کیست و توده سرطانی در چیست؟

به طور معمول توده‌های سرطانی درد ندارند و سفت و بی‌حرکت هستند؛ اما کیست‌ها غشای نازکی دارند که از مایعات پرشده‌اند و نرم بوده و جابه‌‍‌‌جا می‌شوند.