قرص های اورژانسی ضد بارداری و نحوه استفاده از آنها
استفاده از قرص های اورژانسی ضد بارداری یکی از روش‌های پرطرفدار در میان بانوان برای پیشگیری از بارداری ناخواسته است. شاید برای شما هم این سوال ایجاد شده باشد که قرص‌های اورژانسی چه نوع قرصی هستند و به چه صورت استفاده می‌شوند؟ این نوع قرص‌ها که به عنوان قرص صبح روز بعد یا ضد بارداری اورژانسی شناخته می‌شوند، تنها برای موارد اورژانسی مناسب بوده و نوعی روش پیشگیری سریع از بارداری به شمار می‌روند. زیرا تاثیر آنها بر روی سلامتی افراد زیاد است.
میزان مصرف نرمال و طبیعی قرص اورژانسی تنها 2 الی 3 بار در طول یک سال است. در صورت داشتن یک رابطه محافظت نشده، یا پاره شدن کاندوم در حین رابطه، می‌توان از این قرص‌ها برای جلوگیری از باردار شدن ناخواسته استفاده کرد. همچنین افرادی که در معرض تجاوز جنسی قرار می‌گیرند نیز، می‌توانند با مصرف قرص‌های اورژانسی از باردار شدن خود جلوگیری نمایند.
می‌توان به زبان ساده بیان کرد، که ویژگی قرص های اورژانسی ضد بارداری افزایش سطح هورمون‌های زنانه برای جلوگیری از انعقاد نطفه است. مصرف اینگونه قرص‌ها احتمال حاملگی ناخواسته را به طور قابل توجهی کاهش می‌دهد. اما باید این نکته را مد نظر قرار داد که این قرص‌ها به طور صد در صد کارایی ندارند تنها احتمال دارد 75 درصد میزان بارداری را کاهش دهند.
البته لازم به ذکر است اگر حاملگی از قبل اتفاق افتاده باشد، مصرف این قرص‌ها در سقط جنین تاثیری نخواهند داشت. همچنین نمی‌توانیم این مسئله را نادیده بگیریم، که در برخی موارد حتی بانوان در دوران شیردهی و یا زمانی که پریود هستند نیز، ممکن است باردار شوند. پس مصرف این نوع قرص‌ها تنها در زمان مناسب موثر خواهد بود.
قرص های اورژانسی ضد بارداری چه هستند؟
قرص‌های ضدبارداری اورژانسی در واقع نام دسته‌ای از داروهای خاص است که در زمان‌های حساس می‌توان از آنها استفاده کرد. این نوع قرص‌ها حاوی پروژسترون زیادی هستند که باعث تغییر هورمون‌های زنانه می‌شود و از بارداری آنها جلوگیری میکند. خانم‌ها اکثرا زمانی از این قرص‌ها استفاده می‌کنند که تمایل دارند از بارداری ناخواسته خود در زمان رابطه جنسی محافظت نشده، جلوگیری کنند.
به همین دلیل مصرف قرص‌های اورژانسی برای سقط جنین استفاده نمی‌شود و حتی اگر خانمی باردار هم باشد، نمی‌تواند از ادامه بارداری خود با مصرف قرص‌های اورژانسی جلوگیری کند. قرص های اورژانسی ضد بارداری به این صورت عمل می‌کنند که باعث متوقف شدن آزادسازی تخمک‌ها در بدن می‌شوند. همچنین از بارور شدن تخمک‌ها توسط اسپرم جلوگیری می‌کنند. به همین خاطر پزشکان و کارشناسان توصیه می‌کنند اگر بانوان بعد از مدت زمان 15 روز پس از مصرف قرص دچار پریودی نامنظم شدید شدند، حتما باید آزمایش خون بدهند و از وضعیت بارداری خود مطلع شوند.
نمی‌توان از قرص های اورژانسی ضد بارداری به عنوان موارد پیشگیری استفاده کرد. به این دلیل که بر روی سلامتی انسان بسیار تاثیر می‌گذارند. پس افراد تنها می‌توانند به صورت عادی 2 الی 3 بار در سال از قرص اورژانسی استفاده کنند. قرص اورژانسی همانطور که بیان شد حاوی ترکیبات پروژسترونی است و شامل دو قرص 0.75 میلی گرم یا تنها یک قرص 1.5 میلی گرم می‌باشد.
با مصرف این قرص‌ها درصد بارداری حدود 1.1 درصد خواهد بود. همچنین باید به این نکته نیز اشاره کنیم، که اگر فاصله زمان مصرف با رابطه جنسی کوتاه باشد کارایی این قرص بیشتر است. در مواقعی که قرص اورژانسی قبل از تخمک گذاری استفاده شود بیشترین کارایی را خواهد داشت. پس با این اطلاعات، بهتر می‌توانید زمان مناسب برای مصرف این قرص‌ها را بدانید.
انواع قرص‌های ضد بارداری اورژانسی
همانطور که پیش از این نیز بیان نمودیم، قرص های اورژانسی ضد بارداری در دو نوع 1 عددی و 2 عددی تولید شده و به بازار عرضه می‌شوند. برخی از این قرص‌ها را معمولا می‌توان بدون نسخه از داروخانه تهیه کرد. اما بهتر است قبل از مصرف با متخصص زنان درباره مصرف آنها مشورت نمود. در ادامه به رایج‌ترین قرص‌های ضدبارداری اورژانسی اشاره خواهیم نمود:
- قرص اورژانسی ضد بارداری لوونورژسترول: این نوع قرص اورژانسی با نام‌های گوناگونی تولید می‌شود که حاوی پروژسترون است. قرص‌های لوونورژسترول هر چه سریع‌تر مصرف گردند اثربخشی بیشتری خواهند داشت. به همین دلیل پیشنهاد می‌شود تا 72 ساعت بعد از رابطه مصرف شوند. از رایج‌ترین این قرص‌ها می‌توان به phan B One-step ،My Way و Take Action اشاره کرد.
این نمونه از قرص های اورژانسی ضد بارداری را می‌توان به صورت بدون نسخه از داروخانه‌های مختلف تهیه کرد. معمولا این قرص‌ها به صورت 1 قرص 1.5 یا 2 قرص 0.75 هستند که باید هر 12 ساعت مصرف شوند. این قرص تا 5 روز بعد از رابطه نیز قابل استفاده است اما به صورت متوسط اثرگذاری خواهد داشت.
- قرص اورژانسی ضدبارداری یولی پریستال یا Ella ONE: مصرف این قرص تخمک‌گذاری را به تاخیر می‌اندازد و همچنین جز قرص‌های غیرهورمونی هم به شمار می‌رود. این قرص‌ها به صورت 30 میلی گرم تولید می‌شوند و می‌توان آنها را حتی 5 روز بعد از رابطه نیز استفاده کرد. اما این قرص‌ها برعکس نمونه قبل باید حتما با نسخه پزشک از داروخانه تهیه شوند؛ و بدون نسخه امکان تهیه آنها وجود ندارد.
نحوه مصرف قرص‌های ضدبارداری اورژانسی دوعددی
بیشتر قرص‌های ضدبارداری همچون تنسی، لونورژسترول، الا و یولی پریستال، هم به صورت دوتایی و هم به صورت تکی تولید شده و به بازار عرضه می‌شوند. اما نحوه مصرف این نوع قرص‌ها به یکدیگر متفاوت است. مثلا برای مصرف قرص دوتایی که حاوی دو عدد قرص 0.75 میل است، باید بدین صورت عمل کرد؛ این قرص باید حداکثر 72 ساعت بعد از رابطه جنسی مصرف شود. به این صورت که ابتدا یکی از آنها را باید 12 الی 24 ساعت بعد از نزدیکی و قرص دوم را باید 12 ساعت بعد از قرص اول مصرف کرد.
در رابطه با نحوه مصرف قرص های اورژانسی ضد بارداری پیش از این نیز بیان نمودیم، که هر اندازه فاصله مصرف قرص با رابطه کمتر باشد، اثرگذاری بیشتری خواهد داشت. به همین دلیل امکان پیشگیری بالاتر خواهد شد. به صورتی که این ادعا ثابت شده است که از هر 10 نفر که از این قرص‌ها به منظور جلوگیری از بارداری ناخواسته استفاده می‌کنند، 8 الی 9 نفر آنها باردار نمی‌شوند.
همچنین می‌توان گفت تاثیر قرص های اورژانسی ضد بارداری لوونورژسترول تکی 1.5 میلی گرم، تا 72 ساعت است. طبق پژوهش‌های انجام شده مصرف قرص‌های ضدبارداری 24 ساعت بعد از رابطه، تا 95 درصد، 24 تا 48 ساعت بعد از رابطه حدود 85 درصد و بعد از 58 ساعت 58 درصد امکان حاملگی را کاهش می‌دهد. از این رو پیشنهاد می‌شود در صورت تمایل برای مصرف قرص‌های ضدبارداری اورژانسی، حتما طبق دستور مصرف عمل کرد؛ تا بتوان تاثیر مطلوب آن را مشاهده نمود.
