پوليپ رحمی
پولیپ رحمی زائده‌ای است که به دیواره داخلی رحم متصل شده و انتهای امتداد آن تا حفره رحمی هم می‌رسد. اصولا این پولیپ‌ها سرطانی نبوده و در حالت خوش‌خیم قرار دارند. اما در صورتی که بیش از حد رشد کنند، می‌توانند منجر به بروز اندومتریال در بدن خانم‌ها شوند. پوليپ‌های رحمی در اثر تكثير موضعی بخشی از بافت داخل رحم ايجاد می‌شوند.
در سنين قبل و بعد از یائسگی، پولیپ رحمی دیده می‌شود و از شايع‌ترين علل خونريزی غيرطبيعی رحمی است. از این رو می‌توان در برخی موارد شاهد نوع سرطانی آن نیز بود. لازم است با این مشکل و بیماری بیشتر آشنا شد تا بتوان در صورت مشاهده علائم و نشانه‌های آن، به پزشک متخصص برای درمان مراجعه کرد.
در چه افرادی پوليپ بيشتر ايجاد می‌شود؟
در مصرف كنندگان تاموكسيفن، افراد چاق، افراد يائسه كه داروهای جايگزين هورمونی مصرف می‌كنند و همچنين در افرادی كه سندرم‌های خانوادگی سرطان مثل سندرم لينچ دارند؛ احتمال بروز پولیپ رحمی بیشتر است. البته هنوز هیچ دلیل شناخته شده و خاصی شناسایی نشده است که علت بروز این نوع بیماری در بدن باشد. اما پزشکان بسته به مواردی که یاد شد، بروز چنین عارضه‌ای را در بدن پیش‌بینی می‌کنند.
در کنار موارد یاد شده، البته موارد دیگری نیز وجود دارند. مثلا سن، عامل دیگری است که ممکن است ابتلای خانم‌ها را به پولیپ رحمی افزایش دهد. به این دلیل که خانم‌های کمتر از 20 سال، بسیار نادر به این عارضه مبتلا می‌شوند؛ در حالی که خانم‌ها بعد از 40 تا 49 سالگی بیشتر با این مشکل مواجه هستند. از این رو می‌توانیم سن را نیز عامل دیگری در ایجاد شدن پولیپ خانم‌ها بیان کنیم.
علائم پولیپ رحمی چیست؟
بطور کلی شايع‌ترين نشانه بروز پوليپ‌های رحمی، خونريزی غير طبيعی است. از سوی دیگر، پوليپ‌ها ممكن است كاملا بدون علامت باشند و به صورت تصادفی حين سونوگرافی و يا حين بررسی داخل رحم برای انجام روش‌های كمك باروری مثل IUI يا IVF، شناسایی گردند. اما اگر خانم‌ها برخی علائم را در بدن خود مشاهده کنند، دلیل بر بروز چنین عارضه‌ای خواهد بود. از جمله؛
- خونریزی میان دوره‌های قاعدگی
- ناباروری
- تجربه قاعدگی‌های سخت و سنگین
- مشاهده خونریزی بعد از یائسه شدن
- مشاهده خونریزی به صورت غیرطبیعی در دوران قاعدگی. یعنی تجربه قاعدگی‌هایی که منظور نیستند، مکرر هستند، مقدارشان متغیر است یا مدت زمان آنها متغیر است.
آيا پوليپ رحم تبديل به حالت بدخيم می‌شود؟
پوليپ‌های رحمی معمولا خوش‌خيم هستند. در مطالعات مختلف ميزان ايجاد بدخیمی در پولیپ‌ها، حدود 3 تا 4 درصد تخمین زده شده است. برخی از عوامل وجود دارند، که باعث افزايش احتمال بدخیمی در پولیپ‌ها می‌شوند، عواملی مانند؛
- پوليپ‌های متعدد
- پوليپ‌های بيشتر از 2 سانتی‌متر
- پوليپ در زمينه مصرف تاموكسيفن
- پوليپ در زمينه سندرم‌های خانوادگی سرطان مثل سندرم لينچ
- پوليپ در افراد يائسه
آيا همه پوليپ‌ها نياز به درمان دارند؟
پولیپ‌های علامت‌دار، جهت بهبود علايم بيمار و رد بدخيمی، بايستی برداشته شوند. در صورت عدم درمان، پولیپ رحمی ممكن است بدون تغيير باقی بماند، بزرگتر شود و يا خود به خود، از بين برود. از بين رفتن خود به خود در پوليپ‌های بزرگتر به ندرت اتفاق می‌افتد و معمولا در پوليپ‌های زير يك سانتی‌متر است. پوليپ‌های بی‌علامت در موارد زير، بايستی برداشته شوند؛
- پوليپ بزرگتر از 1.5 سانتی‌متر
- پوليپ‌های متعدد
- پوليپ در زمينه مصرف تاموكسيفن
- پوليپ در زمينه سندرم‌های خانوادگی سرطان مثل سندرم لينچ
- پوليپ در افراد يائسه
- پوليپ در افراد نابارور
روش درمان پولیپ رحمی
بهترين روش خارج كردن پوليپ، انجام هیستروسکوپی و درآوردن پوليپ تحت ديد مستقيم است. عوارض هيستروسكوپي بسيار كم است و روش مناسبی جهت خارج كردن كامل پوليپ از داخل رحم به شمار می‌رود. البته باید به این مسئله نیز اشاره کرد، که پولیپ‌های کوچکی که هیچ نوع علائمی ندارند را می‌توان بدون انجام هیچ کاری، برطرف ساخت. در اصل آنها خود به خود درمان می‌شوند.
از این رو درمان پولیپ رحمی کوچک، هیچ ضرورتی نخواهد داشت. مگر آنکه بیمار در معرض خطر سرطان رحم قرار گیرد، که در این حالت نیاز به درمان این عارضه خواهد داشت.
آيا پوليپ عود می‌كند؟
بله. در برخی از افراد ممكن است كه مجددا پوليپ ايجاد شود كه با روش‌های درمانی مقتضی قابل درمان است. ممكن است در اين افراد IUD های هورمونی (میرنا) هم كمك كننده باشد. طبق برخی مطالعات انجام شده و اطلاعاتی که در مقالات منتشر شده است، اندومتريوزيس با افزايش احتمال پوليپ، رابطه دارد.
جمع بندی
به طور کلی دریافتید که پولیپ رحمی از عارضه‌های خاصی است که تنها با خونریزی غیرطبیعی و شدید در ناحیه واژن می‌توان آن را تشخیص داد. این تومور در ناحیه واژن، اصولا مشکلی ایجاد نمی‌کند، مگر آنکه بدخیم بوده و منجر به بروز ناباروری و شرایط آزار دهنده دیگری شود. پس لازم است با این بیماری آشنا شد تا بتوان در صورت مشاهده علائم آن، به پزشک متخصص برای درمان مراجعه کرد.
سوالات متداول
- آیا پولیپ رحمی در باروری مشکل ایجاد میکند؟
بله. این پولیپ منجر می‌شود تا در کاشت صحیح تخمک مشکل ایجاد شده و از آن جلوگیری شود. از این رو دیواره رحم با ناباروری یا حتی در برخی موارد با سقط جنین مواجه خواهد شد. طبق تحقیقاتی که توسط موسسه ملی بهداشت منتشر کرده است، تقریبا 35 درصد از زنانی که با مشکل ناباروری مواجه هستند، به دلیل ابتلا به این تومور است.
- مدت زمان بهبود رحم بعد از برداشتن پولیپ چقدر است؟
عمل جراحی برداشتن پولیپ رحمی از بدن، تنها 1 ساعت زمان می‌برد و سرپایی انجام می‌شود. از این رو بیمار در همان روز می‌تواند به خانه بازگشته و فرایند عادی زندگی خود را در پیش گیرد. پس بهبودی بعد از برداشتن پولیپ از بدن سریع است.
- آیا عمل جراحی برداشتن پولیپ دردناک است؟
احتمال این که بیمار بعد از جراحی به مدت 1 الی 2 روز دچار گرفتگی عضلات، خونریزی واژینال و … شود، طبیعی است. اما این مسئله بعد از چند روز برطرف خواهد شد. تنها کافیست بیمار مراقبت‌های بعد از جراحی را در نظر گیرد تا بتواند سریع‌تر بهبود یابد.
- آیا تمامی پولیپ‌های رحمی باید جراحی شوند؟
از آنجایی که هر ماه در سطح داخلی رحم زنان، هورمون‌های جدیدی ایجاد می‌شود، ممکن است منجر به بروز بافت‌های اضافی در بدن شود. این بافت‌ها باید حتما از رحم خارج گردند. از این رو هر نوع پولیپ رحمی را باید از بدن خارج نمود.
- آیا پوپلیپ‌های رحمی، سرطان هستند؟
تمامی پولیپ‌های رحمی سرطانی نیستند و می‌توان آنها را بدون انجام درمان خاصی یا با جراحی از بین برد. اما در برخی موارد نیز، می‌توان شاهد پولیپ رحمی سرطانی بود که برای درمان آن باید به نظر پزشک متخصص توجه نمود.
